Anneke van Ekeren is medewerker bij Slachtofferhulp.
Een vrijwilliger bij Slachtofferhulp Nederland geeft praktische, emotionele of juridische ondersteuning aan slachtoffers, zodat ze hun leven weer op kunnen pakken. Daarom zijn bepaalde eigenschappen onontbeerlijk om dit werk te kunnen doen, volgens Anneke van Ekeren (66). Ze is sinds 2013 actief bij de organisatie.
,,Je hebt in ieder geval stressbestendigheid, incasserings- en empathisch vermogen nodig." En elke vrijwilliger krijgt eerst een gedegen interne opleiding. Bovendien wordt je familie door de politie gescreend, vertelt ze. Ze constateert:,,Bij Slachtofferhulp kun je beter spreken van onbetaald medewerker in plaats van vrijwilliger." Haar hele leven bleek bij het werk van Slachtofferhulp aan te sluiten. ,,Ik heb tussen geboorte en dood in gewerkt zeg ik altijd. Als kraamhulp, in de intensieve thuiszorg, in een verzorgingshuis, bij een uitvaartonderneming, en tenslotte in de gehandicaptenzorg met blinden en slechtzienden.” Het is de rode draad die door haar leven loopt: er zijn voor anderen. ,,Van kleins af aan zit dat al in me.
,,Ik begin altijd met geruststellen"
Als iemand aangifte doet bij de politie worden zijn of haar contactgegevens indien gewenst doorgestuurd naar Slachtofferhulp. Anneke neemt zo spoedig mogelijk contact op. Ze legt uit: ,,Vanwege de privacyregels weet ik alleen om welke gebeurtenis het gaat, maar niet het hoe en wat.” Het is haar taak om er achter te komen wat er precies is gebeurd en in overleg te bepalen hoe Slachtofferhulp het best kan ondersteunen. ,,Dat hangt van de gebeurtenis af”, weet Anneke uit ervaring, ,,maar ik begin met geruststellen”.
In de knoop
Ze verduidelijkt wat er in het hoofd gebeurt bij een stressreactie. ,,Ik leg dan uit dat de lichamelijke reactie van vergeetachtigheid, slapeloosheid, of vermoeidheid niet ongewoon is. Die verwerking kan zes tot acht weken duren.” Ze vergelijkt het weleens met een in de knoop geraakte nylon vislijn. ,,Die knoopjes moet je er met een speld één voor één uithalen, dus het ontwarren gaat stapsgewijs. Dan ontdek je: ‘hee, ik heb weer eetlust gekregen’. Of: ‘o, ik ben er maar één keer uit geweest vannacht’.” Vaak wordt het stressverloop door het slachtoffer zelf bevestigd, zegt Anneke.
Voelsprieten
Behalve belcontact en het gesprek op locatie, waarbij ze gebruik maakt van de huiskamer in het Gorinchems politiebureau, gaat ze ook op huisbezoek. Al liggen die bezoeken sinds maart vorig jaar vanwege corona helemaal stil. Er kan ook gebruik gemaakt worden van beeldbellen, zowel met slachtoffers, als met haar teamleidster en collega’s. Ze merkt op: ,,Het uitvallen van de huisbezoeken is een groot gemis”. Het directe contact ervaart ze juist als cruciaal. ,,Je staat bij de voordeur en dan zie je vaak al genoeg,” en verklaart: ,,Ik ben Validation-werker in de zorg geweest. Dan leer je onverwerkte gevoelens bij mensen zien. Daar heb ik in dit werk veel profijt van. M’n voelsprieten zijn altijd uitgestoken.” Na een week of drie belt ze nog eens. ,,Als we het vermoeden hebben dat iemand nog niet veel verder is gekomen, verwijzen we zo nodig door naar de huisarts, psycholoog, of een andere hulpverleningsinstantie.”
Daar doe je het voor
Anneke vindt het heel prettig om mensen te helpen, en het stopt voor haar niet om vijf uur. ,,Ik ga graag net nog een stapje verder, dat geeft me juist veel voldoening.” Ze vertelt welke situatie haar het meest is bijgebleven, over een verlamd geraakt verkeersslachtoffer. Ze schakelde letselschade voor hem in en hoorde later terug dat zijn advocaat met succes een aangepaste woning had bevochten. Ze ging twee keer bij hem op bezoek in het ziekenhuis. ,,Zoals hij daar in bed lag, dat beeld vergeet ik nooit meer. Maar dat hij daarna zijn leven toch weer op kon pakken, daar doe je het voor.” Ze neemt de heftige verhalen niet mee naar huis, al moet ze weleens stoom afblazen. De vrijwilligers hebben een zwijgplicht, maar als collega’s kunnen ze bij elkaar terecht. ,,Als we elkaar zien zullen we altijd vragen ‘hoe is je gesprek geweest?’ En met mijn teamleidster kan ik ook altijd een zwaar gesprek filteren. Daarna is het klaar voor mij.” Bekenden helpt ze liever niet. ,,Ik wil privé en werk gescheiden houden.” Ze voegt er nog aan toe: ,,Ik word door Slachtofferhulp goed toegerust door middel van bijscholing, een onkostenvergoeding voor vervoer, een mobiel en Chromebook, en verzekering tijdens het werk.” Bepaalde eigenschappen zijn onontbeerlijk zegt ze: stressbestendigheid, incasserings- en empathisch vermogen. ,,Ik kan van alles kwijt in dit werk, omdat ik vanuit mijn hart en gevoel voor de medemens ondersteuning bied bij het verwerken van een traumatische gebeurtenis.”
Meer lezen over Slachtofferhulp Nederland? Ga naar www.slachtofferhulp.nl.
