Kees Osseweijer is vrijwilliger bij Stichting Gorcumse Literatuurprijs
Boven in zijn appartement aan het Kazerneplein heeft Kees Osseweijer (75) zijn man cave: een ruimte die liefde ademt voor het boek; wanden vol. Een warmrood Perzisch tapijt op de vloer, in de ene hoek een comfortabele leesstoel, in de andere een houten replica van Joost, butler van Heer Bommel. Beroemde karakters in de verhalen van de in 2005 overleden auteur Marten Toonder. Joost presenteert daadwerkelijk een dienblad, waarop onder andere een zwart bakelieten telefoon met draaischijf pronkt.
Het bureau is voor het kantelraam geschoven, met vrij uitzicht over de daken van woningen en winkels in het centrum van Gorinchem. Hier kan worden gemijmerd tegen het decor van telkens wisselende (wolken)luchten. Allerlei voorwerpen strijden om de aandacht, zoals foto’s en wijnflessen, glazen en bekers, visitekaartjes, vaantjes en medailles, schilderijen en tekeningen. Allemaal zaken die ongetwijfeld herinneringen oproepen. De wanden zijn bedekt met uitsluitend boekenkasten. Kees heeft de inhoud geteld, met inbegrip van de kasten in de woonkamer: ,,Het zijn zo’n 2800 boeken, en ik heb ze allemaal gedigitaliseerd, dus als ik nu op een boekenmarkt loop en ik zie iets interessants, dan kan ik op m’n telefoon controleren of ik de titel al heb of niet.” Zijn vrouw is geïnteresseerd in de jaren twintig en dertig mode, maar hij heeft meer met literatuur. Geen wonder dat het bestuurslidmaatschap van de Stichting Gorcumse Literatuurprijs hem als een handschoen past. Op de vraag naar zijn favoriete auteur, antwoordt hij zonder aarzelen: ,,Maarten ’t Hart. In zijn boeken vind ik qua achtergrond veel herkenning.” Vanwege zijn brede belangstelling heeft Kees zijn boeken met vaak uiteenlopende onderwerpen in categorieën ingedeeld en soms nog in een subcategorie, vertelt hij. ,,Ik houd onder meer van de Olympische Spelen. Maar er is ook een hele kast over de Tweede Wereldoorlog, en een gedeelte over de watersnood van 1953.” Voorzitter Hilma Bruinsma van de voormalige boekwinkel Cursief heeft Kees gevraagd het bestuur van de Stichting te versterken. ,,Vanwege mijn achtergrond als bankier ben ik gemakkelijk in het penningmeesterschap gerold” verklaart hij.
Stamboomonderzoek
Kees leest, maar schrijft ook graag, en begon als inzender bij de Literatuurprijs. ,,Ook al heb ik niets gewonnen” zegt hij glimlachend. ,,Vorig jaar schreef ik iets bij het toenmalige thema ‘Vrijheid’ op basis van de verhalen die mijn vader vertelde over wat hij meemaakte tijdens de Tweede Wereldoorlog.” Kees is tevens bezig met stamboomonderzoek. ,,Dan kom je vaak het beroep of de plaats van overlijden tegen, bijvoorbeeld: ‘voor de kust van Afrika’, dat zijn de leukste dingen. Daar zit een verhaal achter, maar niemand weet meer welk.” Hij realiseert zich: ,,Verhalen die je niet opschrijft, vergeet je. Daarom heb ik m’n familie gemaild om verhalen te verzamelen.” Kees is geboren op Goeree Overflakkee, en ontdekte dat zijn voorouders er eind zestiende eeuw al woonden. ,,Die interesse in geschiedenis heeft mijn geschiedenisleraar op de HBS meneer Wendt bij me gewekt. Daarbij ben ik nieuwsgierig van aard en een beetje eigenzinnig.” Vrijwilligerswerk moet in je karakter zitten, volgens Kees. ,,Ik heb altijd van mijn ouders gehoord; als je ergens een mening over hebt, doe er dan wat aan.” Toen hij leiding gaf aan diverse plaatselijke banken kwam hij intensief met verenigingen in aanraking. ,,Als die mensen er niet waren, wat zou het dan toch saai zijn! Vrijwilligers zijn de smeerolie van de maatschappij.” De vader van drie en opa van zeven geeft zelf het goede voorbeeld, want de lijst is lang en verre van compleet: vrijwilliger juridische zaken bij Slachtofferhulp, vrijwillig mentor, tekstbewerker, rondvaartbootkapitein bij Avonturenboerderij Molenwaard, Sinterklaas en Kerstman. ,,Je komt vaak van het een in het ander, en vrijwilligerswerk is geen vrijblijvend werk” zegt hij er zelf over.
Cachetvolle prijsuitreiking
Zijn bestuurslidmaatschap van Stichting Gorcumse Literatuurprijs houdt hem actief. ,,Het is vooral druk tegen de tijd dat de prijs uitgereikt wordt. Je wil daar toch ook enig cachet aangeven.” Dit jaar gebeurde dat in slot Loevestein, een toepasselijke locatie in het Hugo de Grootjaar en het daaraan gerelateerde thema ‘Wat laat je na, hoe wil je herinnerd worden’. ,,Vierhonderd jaar geleden ontsnapte Hugo de Groot in de spreekwoordelijke boekenkist uit Slot Loevestein. Veel mensen hebben zich daardoor laten inspireren, want we kregen ruim tweehonderd verhalen en gedichten toegestuurd door scholieren en volwassenen uit Nederland en Vlaanderen” vertelt Kees enthousiast. De jury bestaat uit winnaars van vorige jaren, maar ook het bestuur leest alle inzendingen en heeft er een stem in. ,,Vanaf twaalf jaar kun je meedoen” zegt Kees. Het mes snijdt aan meerdere kanten vindt Kees: ,,We benaderen alle scholen in Gorinchem en proberen de jeugd zo aan te moedigen zelf te gaan lezen en schrijven, en door een bundel uit te geven met onder andere een selectie van inzendingen door een plaatselijke drukkerij stimuleren we tevens het lokale ondernemerschap.”
De bundel ‘Hugo de Groot en zijn nalatenschap’ met een gedichten- en verhalenselectie van de Gorcumse Literatuurprijs 2021 is bij alle boekwinkels in Gorinchem verkrijgbaar voor tien euro. Meer informatie over de Gorcumse Literatuurprijs: www.gorcumseliteratuurprijs.nl