In Gorinchem werkt de FIXbrigade elke dag aan iets dat tegelijk klein én groots is: bewoners helpen met eenvoudige energiebesparende maatregelen. Radiatorfolie, tochtstrips en brievenbusborstels zijn kleine ingrepen die direct merkbaar zijn. Maar daar stopt het niet. Een van de meest impactvolle klussen is het waterzijdig inregelen van de cv-installatie. Daarmee wordt de verwarming beter afgesteld, zodat een huis sneller en gelijkmatiger warm wordt. Het zorgt voor een lagere energierekening én meer comfort.
Opleiden door te doen
Wat veel mensen niet weten, is wie deze klussen uitvoert. De FIXbrigade is namelijk niet alleen een technisch initiatief, maar ook een sociaal ontwikkeltraject. Mensen die al een tijd aan de zijlijn van de arbeidsmarkt staan, worden via de SitY Academy opgeleid tot energieklussers. Ze leren technische vaardigheden in de praktijk en bouwen tegelijk aan hun eigen toekomst.
Die ontwikkeling gebeurt niet alleen. De FIXbrigade is een samenwerking tussen SitY Academy, De Gezel, Klussendienst en gemeente Gorinchem. Ieder draagt vanuit een eigen rol bij: van begeleiding en vakinhoudelijke training tot het organiseren van klussen in huis en het zorgen voor bereik onder inwoners. Samen geven zij mensen nieuw perspectief én maken ze woningen energiezuiniger.
“Je ziet veel onbenut talent in de regio,” vertelt Martin Klomp, die samen met Rudy-Jan van Zenderen de SitY Academy oprichtte. Martin is opleider van technische vakmensen zoals de klussers van de FIXbrigade. “Mensen die wél willen werken, maar niet weten hoe ze ergens binnenkomen. Wij zijn die brug tussen bedrijven en mensen met potentie. We leiden hen op, met de praktijk als uitgangspunt.”
Praktijkgerichte techniek
De opleiding is laagdrempelig en gericht op de praktijk. “We bieden een vierdaagse cursus aan waarin deelnemers onder andere leren hoe ze een cv-installatie kunnen inregelen. Eerst oefenen ze op een speciaal nagebouwde opstelling hier op locatie, die we samen met partners als Zillig en Vroegh hebben ingericht. Daarna gaan ze op pad om het in echte woningen toe te passen.”
Een van die technieken, waterzijdig inregelen, blijkt verrassend effectief. “In veel huizen is de cv-installatie niet goed afgesteld,” legt Martin uit. “De warmte komt dan bijvoorbeeld vooral in de slaapkamers terecht, terwijl de woonkamer koud blijft. Door het systeem beter te balanceren, wordt de warmte efficiënter verdeeld. Het scheelt energie, geld en frustratie.”
Menselijk contact is net zo belangrijk
Bij de FIXbrigade draait het natuurlijk om techniek, maar het sociale aspect vinden we minstens zo belangrijk. Veel bewoners waarderen het persoonlijke contact met de klussers. “De mensen bij wie we over de vloer komen, hebben soms al een tijd niemand gesproken,” zegt Martin.
Ook voor de klussers zelf betekent het traject veel. Martin vertelt over Bert, een gepensioneerde deelnemer die via de FIXbrigade weer onder de mensen kwam. “Hij zat thuis, maar wilde graag iets betekenen. Nu helpt hij anderen en voelt hij zich weer van waarde. Dat geeft energie aan beide kanten.”
Een maatschappelijke investering
De resultaten zijn tastbaar. In korte tijd zijn al meerdere deelnemers doorgestroomd naar werk in de techniek of installatiebranche. “We hebben laatst vier mensen als schilder aan het werk gekregen in Tilburg, via een soortgelijk traject. Dat zijn mensen die eerst aan de zijlijn stonden. Als je kijkt naar wat dat maatschappelijk oplevert, schatten we een besparing van miljoenen euro’s op zorg- en begeleidingskosten.”
De FIXbrigade is dus meer dan een energiemaatregel. Het is een maatschappelijke investering. Een beweging van mensen die willen leren, werken en bijdragen. “We bouwen eigenlijk aan een soort bedrijfsschool voor het mkb,” zegt Martin. “Met opleidingen die direct aansluiten op wat bedrijven nodig hebben. En waar mensen met minder ervaring of taalvaardigheid toch kunnen instappen.”
Oproep aan andere gemeenten
Voor andere gemeenten of werkgevers die met iets soortgelijks willen starten, heeft Martin een heldere boodschap: “Begin gewoon. Of je nu wel of geen energiearmoede ervaart, dit is iets wat iedereen raakt. Het gaat over comfort, geld besparen en mensen weer perspectief geven. En als je wil weten hoe het werkt, kom gerust langs. De koffie staat klaar.”